• Ο Κλέων περίμενε στην Ηϊώνα για ενισχύσεις Μακεδόνων και Οδομαντών, όταν ο Βρασίδας τοποθετήθηκε με ένα τμήμα των δυνάμεων του στα Κερδύλια, ένα βουνό στη περιοχή της Άργιλου, απέναντι από την Αμφίπολη, απ’ όπου όλες οι κινήσεις του Κλέονα ήταν ορατές. Το υπόλοιπο του στρατού του Βρασίδα βρισκόταν στην Αμφίπολη. Η ελληνική δύναμη του, στο σύνολο, αποτελούνταν από 2000 οπλίτες και 300 ιππείς αλλά σε αυτούς προστέθηκαν περίπου 4000 Θράκες πεζικάριοι και μερικοί ιππείς. Ο Κλέων είχε περίπου τον ίδιο αριθμό αλλά υπερτερούσε σε μεγάλο βαθμό ως προς τα επίλεκτα στρατεύματα έχοντας 3000 οπλίτες και 500 ιππείς. Μόλις ο Βρασίδας αντιλήφθηκε ότι ο Κλέων προχωρούσε προς την Αμφίπολη κατέβηκε από τα Κερδύλια και εισήλθε στη πόλη με την ελπίδα να του δοθεί μια ευκαιρία να επιτεθεί με πλεονέκτημα προτού ο αντίπαλός του ενισχυθεί. Ο Κλέων κατέλαβε τα υψώματα μπροστά από τα τείχη της Αμφίπολης απέναντι από τα οποία οδηγούσε ο κύριος δρόμος. Η θέση του επέτρεπε τη θέαση της Στρυμονικής λίμνης και σε ένα σημείο ήταν τόσο ψηλά ώστε ο Βρασίδας ήταν ορατός στους Αθηναίους καθώς θυσίαζε στο ναό της Αθηνάς. Η επιστροφή του Βρασίδα στη πόλη, μαζί με τη θυσία, είχαν ήδη πείσει τον Κλέονα ότι ο αντίπαλός του ετοιμαζόταν για μάχη όταν έλαβε μια αναφορά ότι πλήθος ανδρών και αλόγων ήταν ορατά κάτω από τη Θρακική πύλη. Μόλις πείστηκε γι’αυτό το γεγονός, κατέφυγε σε άμεση υποχώρηση γιατί είχε μετακινηθεί από την Ηϊώνα χωρίς να έχει πρόθεση να εμπλακεί σε μάχη, μόνο επειδή οι άντρες του παραπονούνταν για την απραξία του, τη στιγμή που δεν φαινόταν να υπάρχει μεγάλη δύναμη εντός της πόλης. Έχοντας διατάξει τα στρατεύματα του να μετακινηθούν από τα αριστερά προς την Ηϊώνα σύντομα, επειδή άρχισε να ανυπομονεί εξαιτίας της βραδύτητας με την οποία εκτελούσαν την κίνηση, έστρεψε και η δεξιά πτέρυγα του στρατού προς την ίδια κατεύθυνση εκθέτοντας τη δεξιά ή την ακάλυπτη πλευρά τους στον εχθρό. Αυτή ήταν η κατάλληλη στιγμή για τον Βρασίδα ο οποίος είχε ήδη κάνει τις προετοιμασίες του. Αφήνοντας οδηγίες, επομένως, στον Κλεαρίδα, δεύτερο στην ιεραρχία, να προχωρήσει από τη Θρακική πύλη ενάντια στο κοντινότερο τμήμα της εχθρικής γραμμής ή αυτό που ήταν η δεξιά πτέρυγα, αμέσως μόλις η δική του κίνηση θα προκαλούσε σύγχυση στο κέντρο. Άμεσα τέθηκε, στη πρώτη πύλη του Μακρού Τείχους επικεφαλής 150 επίλεκτων ανδρών, έτρεξε μαζί τους στο χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στο τείχος και τον κεντρικό δρόμο και έπεσε με αυτό τον τρόπο πάνω στους Αθηναίους καθώς προχωρούσαν κατά μήκος του δρόμου. Η επίδραση αυτoύ του τολμηρού σχεδίου ήταν η φυγή της αριστερής πτέρυγας, η οποία είχε τοποθετηθεί επικεφαλής στη στήλη, με κατεύθυνση την Ηϊώνα, όπως και τη διάσπαση των δυνάμεων του και τελικώς την ήττα της δεξιάς πτέρυγας του μετά από κάποια αντίσταση στο ψηλότερο σημείο της κορυφογραμμής. Ο Κλέων, που τράπηκε σε φυγή με την πρώτη επίθεση του Κλεαρίδα, σφαγιάστηκε από ένα σκοπευτή από τη Μυρσίνα, την ίδια στιγμή που ο Βρασίδας, επιτυχής στο κέντρο, δέχθηκε ένα θανάσιμο χτύπημα, απαρατήρητος από τον εχθρό, καθώς στράφηκε από το ηττημένο κέντρο των Αθηναίων προς τη δεξιά πτέρυγα τους. Μεταφέρθηκε στην Αμφίπολη και επέζησε αρκετά ώστε να πληροφορηθεί την ολοκλήρωση της νίκης του. Εξακόσιοι άνδρες σκοτώθηκαν από τη πλευρά των Αθηναίων και οι υπόλοιποι πραγματοποίησαν την υποχώρηση τους από το βουνό στην Ηϊώνα. Επτά άνδρες σκοτώθηκαν από τη πλευρά του Βρασίδα.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 192 – 194)
  • Είναι εξίσου φανερό ότι η θέση του Κλέωνα ήταν στην απέναντι πλευρά της πόλης, στο ύψος που συνδέει το λόφο της Αμφίπολης με το όρος Παγγαίο, ακριβώς στο πέρασμα των Εννέα Οδών…. Εδώ πιθανόν οι Αθηναίοι οχυρώθηκαν μετά τη φυγή του Κλέονα. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 194)