Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Για να πάει κάποιος από τη Θεσσαλονίκη στις Καρυές μέσω της ευθείας οδού κάνει 32 ώρες. Εάν ακολουθήσει το δρόμο Ποτίδαιας Ολύνθου κάνει 40 ώρες (4-5 ημέρες). (Isambert,τόμ.Ι,σ.51)
• Οκτώ ώρες μετά από το Μόλυβο, μέσα από το Στυλιάρι, φτάνουμε στον Άγιο Μάμαντα, ο οποίος απέχει δεκαέξι ώρες από την Ιερισσό. Ο Άγιος Μάμαντας είναι μία πόλη κρυμμένη μέσα στα δένδρα, πίσω από τα οποία φαίνονται τέσσερις λευκοί πύργοι, που συνδέονται μέσω πλίνθινων τοίχων, που υποδηλώνουν τη θέση της αρχαίας Ολύνθου. Αυτή η ιστορική πόλη της Μακεδονίας βρίσκεται στον ισθμό της χερσονήσου της Κασσάνδρας, και φαίνεται από τις πόλεις της Κασσάνδρας και της Θεσσαλονίκης. Από αυτήν την πάλαι ποτέ ισχυρή πόλη λίγα ερείπια έχουν σωθεί μοναχά. Δεν είναι τίποτα περισσότερο από τεμάχια στύλων, κάποια θεμέλια από αρχαίους ναούς από γρανίτη και κάποιους ενεπίγραφούς επιτύμβιους λίθους. Λίγο παρακάτω υπάρχουν κατερειπωμένοι πύργοι κάποιου οχυρωμένου τουρκικού μετοχίου. Μία ώρα μακριά προς βορρά της Ολύνθου, ακριβώς πάνω στον αυχένα της χερσονήσου της Παλλήνης βρίσκεται η κωμόπολη Πινάκα, που δείχνει την θέση της αρχαίας Ποτίδαιας, που είναι και αυτή μία ιστορική πόλη. Στο ίδιο σημείο φαίνεται ακόμη ένα οχυρωμένο τείχος από πύργους, το οποίο έφραζε τον ισθμό και το οποίο σήμερα αποκαλείται Πόρτα. αυτό το αρχαίο λιμάνι σήμερα είναι ένα μεγάλο έλος.
  (Isambert,σ.62 -63)

• Ο στρατός στρατοπέδευσε στο Κίτιον και ανερχόταν σε 39.000 άνδρες και 4.000 ιππείς, μαζεύτηκε από όλη την Μακεδονία, εκτός από 3.000 και ήταν ο μεγαλύτερος στρατός που έγινε από όλους τους βασιλείς της χώρας. Από τους οπλίτες μόνο 19.000 ήταν Μακεδόνες οι οποίοι φαίνονταν πολύ λίγοι αν τους συνέκρινε κανείς με αυτούς της νότιας Ελλάδας που συμμετείχαν στον Πελοποννησιακό και τους Περσικούς Πολέμους . Αν και έρχεται σε αρμονία με αυτά που αναφέρει ο Ξενοφών, ότι δηλαδή η Όλυνθος μόνο με 800 οπλίτες, ανάγκασε τις περισσότερες πόλεις της Θράκης να παραδοθούν και πήρε την Πέλλα από τον Αμύντα. Ο στρατός, που οδήγησε ο Αλέξανδρος στην Ασία, αποτελούνταν από 12.000 οπλίτες. (Leake,τομ.ΙΙΙ,σ. 288)
• Στον κόλπο της Κασσάνδρας, ο οποίος στην αρχαιότητα ήταν γνωστός ως Σερμύλια ή Μυκήβερνα, όπως επίσης και Τορωναίος, οι πόλεις στη νότια και τη βόρεια πλευρά ήταν τοποθετημένες με την ακόλουθη διάταξη, σύμφωνα με την εμφάνιση τους στον Ηρόδοτο: Τορώνη, Γαληψός, Μυκήβερνα, Όλυνθος. Όσον αφορά την τοποθεσία της Ερμύλιας δεν μπορεί να υπάρξει καμία αμφιβολία ότι, δεν υπάρχει καμία σπουδαία διαφορά μεταξύ της Σερμύλης και της νεότερης Ορμύλιας ή Ερμυλίες. Η τοποθεσία της Ολύνθου στον Άγιο Μάμα είναι γνωστή από την απόσταση των 60 σταδίων της από την Ποτίδαια ή τον ισθμό της Παλλήνης, όπως επίσης και για κάποια ίχνη της πόλης που υπάρχουν ακόμα, και για τη λιμνοθάλασσα ή το έλος, τα οποία αναφέρονται στην ιστορία σαν να υπήρξαν το μέρος όπου οι αιχμάλωτοι υπερασπιστές της Ολύνθου οδηγούνταν στον θάνατο από τον Αρτάβαζο, όταν αυτός ξεχειμώνιασε σ’ αυτό το μέρος της Θράκης, αφ’ότου είχε συνοδέψει τον ηττημένο Ξέρξη στον Ελλήσποντο. Από τον Αθήναιο, στην αξιόπιστη πηγή του Ηγησάνδρου, μαθαίνουμε ότι το όνομα του έλους ήταν λίμνη Βολυκή και ότι εκεί κατέληγαν δύο ποτάμια με τα ονόματα Αμμίτης και Ολυνθιακός. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 154-155)
• Τα ερείπια της Τορώνης διατηρούν την αρχαία τους ονομασία και οι τοποθεσίες της Ολύνθου και της Σερμύλιας παραμένουν σε χρήση. Από τη διάταξη των ονομάτων που υπάρχει στον Ηρόδοτο συνεπάγεται ότι η Μυκήβερνα ήταν στο Μολυβόπυργο, όπου κάποια οικοδομήματα από την αρχαιότητα έχουν διασωθεί .(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 155)
• Στη χερσόνησο της Παλλήνης υπήρχαν οχτώ πόλεις κατά τη διάρκεια της Περσικής εισβολής με την ακόλουθη διάταξη, παραλιακά από την Όλυνθο προς το Θερμαϊκό κόλπο: Ποτίδαια, Άφυτος, Νεάπολη, Αιγαί, Θύραμβος, Σκιώνη,Μέντη, Σάνη. Όπως προκύπτει και από άλλους συγγραφείς, και κυρίως από το Στράβωνα, οι κυριότερες πόλεις εκτός από την Ποτίδαια ήταν η Άφυτος,η Mένδη, η Σκιώνη και η Σάνη. Όλες αυτές εκτός από τη Σάνη, διέθεταν επάρκεια πλούτου ώστε να κόβουν τα δικά τους νομίσματα, μερικά δείγματα από τα οποία διασώζονται ακόμα.
  (Leake ,τομ.ΙΙΙ,σ. 155)
• Ο Αρτάβαζος, κατά την επιστροφή του από τον Ελλήσποντο, όπου είχε συνοδεύσει τον Ξέρξη μετά την ήττα του στη Σαλαμίνα, αφού κατέλαβε την Όλυνθο μαζί με κάποια άλλα μέρη σε αυτό το τμήμα, το οποίο είχε επαναστατήσει, έσφαξε όλους τους Βοττιείς, οι οποίοι είχαν οχυρωθεί στην Όλυνθο και παρέδωσε την περιοχή στους Χαλκιδικιώτες. (Leake, τομ ΙΙΙ, σ. 455)
• Αν και είναι γενικά εύκολο να αναφέρεται κανείς με το όνομα Χαλκιδική σε όλη τη σπουδαία χερσόνησο που απλώνεται στη νότια κορυφογραμμή του όρους Χορτιάτη, σαν συνέπεια της επιρροής που διέθετε το Χαλκιδικόν γένος κατά τη μεσηβρινή περίοδο της Ελληνικής Ιστορίας, αρχικά στη Χαλκιδική δεν συμπεριλαμβάνονταν η Κρουσίδα αλλά ούτε η επαρχία της Ακάνθου και τα Στάγειρα, οι οποίες αποτελούσαν αποικίες της Άνδρου, ούτε αυτή της Ποτίδαιας, αποικία της Κορίνθου, ούτε ακόμη η Όλυνθος, ή η γύρω περιοχή στα βόρεια, η οποία κατοικούνταν από ανθρώπους που είχαν διωχθεί από τους Βοττιείς, δυτικά του Λουδία, στα πρώιμα χρόνια της Μακεδονικής μοναρχίας, και οι οποίοι, όπως φαίνεται από τα νομίσματά τους, στους μεταγενέστερους χρόνους γράφονταν ως Βοττιαίοι, και η χώρα τους Βοττική, για να τους ξεχωρίζουν από τους Βοττεάτες, ή τους κατοίκους της Βοττείας ή Βόττεας, μια περιοχή στη δυτική πλευρά του Αξιού.Ο κύριος τόπος εγκατάστασης των κατοίκων της Χαλκιδικής, στα πρώτα χρόνια της αποδημίας τους, φαίνεται να ήταν η χερσόνησος της Σιθωνίας, και το λιμάνι και το φρούριό της η Τορώνη, από όπου και επέκτειναν την δύναμή τους στην ενδοχώρα, μέχρι που κατοίκησαν όλο το τμήμα της Μυγδονίας στα νότια της κορυφογραμμής η οποία εκτείνεται στα δυτικά του Νίσβορο, μαζί με την Κρουσίδα. (Leake, τομ. III, σ. 454-455)
• Η Σπάρτωλος φαίνεται από τις εμπορικές συναλλαγές που αναφέρονται από τον Θουκυδίδη, ότι δεν βρισκόταν τόσο μακριά από την Όλυνθο όσο η Απολλωνία, όπως επιβεβαιώνεται από τον Ισσαίο, που την περιγράφει ως Σπάρτωλο από τα Ολύσια, ή ως περιφέρεια της Ολύνθου. Σαν συνέπεια των καταγγελιών των Απολλώνιων της Χαλκιδικής και των Ακανθίων οι Λακεδαιμόνιοι απέστειλαν στράτευμα εναντίον της Ολύνθου, το οποίο αφού έχασε δύο από τους διοικητές του, τα κατάφερε στην τέταρτη εκστρατεία, το 379 π.Χ., και υπέταξε την πόλη. Όταν η Όλυνθος έγινε τμήμα της Χαλκιδικής, δεν έκανε καμία εντύπωση που η παραθαλάσσια θέση της, προκάλεσε την έκλειψη της αρχαίας πρωτεύουσας. Ήταν μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο όταν έγινε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στην Ελλάδα, που έκανε επιτυχή πόλεμο με την Μακεδονία, πήρε την Πέλλα από τον Αμύντα, και ήταν τόσο μεγάλης σημασίας για το στράτευμα που ηγείτο, ώστε όταν υπέκυψε στον Φίλιππο ακολουθήθηκε από τριάντα δύο ακόμα πόλεις. (Leake, τομ ΙΙΙ, σ. 459)
• Η Σκώλος, άλλη μια πόλη δίπλα στην Όλυνθο ήταν αρκετά μεγάλης σημασίας για να αναφερθεί, μαζί με τη Σπάρταλο, στη συνθήκη ανάμεσα στη Σπάρτη και την Αθήνα, στο δέκατο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου . (Leake, τομ. ΙΙΙ, σ. 456)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Τα αναρίθμητα ερείπια που υπάρχουν στον Άγιο Μάμα αλλά και η θέση στην οποία βρίσκεται ο οικισμός οδηγούν στο συμπέρασμα ότι εκεί βρισκόταν η αρχαία Όλυνθος. Υπάρχουν επιγραφές σε ταφικά μνημεία καθώς και ένας βωμός στην είσοδο του χωριού που δίνουν πληροφορίες για το αρχαίο παρελθόν της περιοχής. (Urquhart,τομ. ΙΙ,σ. 63)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Από ένα ύψωμα ημιονική οδός που κινείται κατηφορικά σε γαιώδεις εκτάσεις που παρασύρονται από τα νερά εισέρχεται στο χωριό Μαριανά το οποίο αποτελεί τσιφλίκι που κείται στη δεξιά όχθη του ρέματος Βατόνια με 5 οικογένειες γεωργών, το οίκημα του ιδιοκτήτη, 3 υδρόμυλους και ερείπια πύργου σε παρακείμενο λόφο.Από εκεί ημιονική ομαλή οδός από όπου είναι δυνατή και η διάβαση αμαξών προσπερνά τα ερείπια πύργου που βρίσκονται στα αριστερά της και φτάνει σε μυλαύλακα και μέσα από λίγα αλλά μεγάλα πλατάνια πλησιάζει σε 10 λεπτά την όχθη του ρέματος που έχει νερά μόνο το χειμώνα.Αφού αφήσει τη ρεματιά και περάσει μέσα από πλατάνια φτάνει στους αγρούς του χωριού Μαριανά όπου υπάρχουν και κάποια ελαιόδενδρα.Ο δρόμος συνεχίζει περνώντας την καλύβα που καλείται του Παππαλουκά και βρίσκεται κοντά στο ρέμα Βατόνια, τη θέση Ματαρά καραούλι και τη θέση Χασάνι από όπου περνά ο δρόμος από Αγιομάμα και Μυριόφτο προς Πολύγυρο.Έπειτα περνά μέσα από κούμαρα και πρίνους και άλλα δένδρα και χαμόκλαδα ενώ σε μισή ώρα περνά από τη βρύση Πασσά μπιάδι η οποία συνεχίζει ανηφορικά περνά το ρέμα που έρχεται από Πολύγυρο και συναντά το ρέμα Βατόνια, διέρχετα από τη θέση Νίβερι όπου συναντά οδό που καταλήγει στο χωριό Καρκάρα.Από τη θέση Νίβερι φτάνουμε στη θέση Καστρί όπου συναντούμε την οδό από Μολυβόπυργο προς Πολύγυρο όπου διέρχεται από ρεματιά και ανηφορίζοντας συναντά το εκκλησάκι του Αγ.Αθανασίου από όπου περνά και άλλο ρέμα και φτάνει στον Πολύγυρο. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 567-569)
• Το χωριό Μαριανά αποτελεί τσιφλίκι που κείται στη δεξιά όχθη του ρέματος Βατόνια με 5 οικογένειες γεωργών, το οίκημα του ιδιοκτήτη, 3 υδρόμυλους και ερείπια πύργου σε παρακείμενο λόφο. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 567)
• Από το Γκαργκί λιμάνι ή στα Λιοντάρια ξεκινούν δυο δρόμοι. Η δεξιά άγουσα είναι αμαξιτός δρόμος, γίνεται για λίγο ανηφορική και οδηγεί μετά από μιάμιση ώρα στον Αγιομάμα.Προσπερνά την υφάλμυρη κοιλάδα που βρίσκεται στα δεξιά της κοντά σε μετόχι της μονής Βατοπαιδίου,η δε αριστερή άγουσα -επίσης αμαξιτός δρόμος-γίνεται λίγο ανηφορική και περνά μέσα από κοιλάδα.Προσπερνά το νεόφυτο ελαιώνα που ανήκει στο Χριστάκη Εφέντη και λίγες αγριαπιδιές και μετά από μια ανηφόρα κατηφορίζει και μπαίνει στο χωριό Πορταριά. Από εδώ αμαξιτή οδός κατέρχεται στον Αγιομάμα προς Πολύγυρο. Από την Πορταριά αμαξιτή οδός γίνεται ανηφορική για μισή ώρα περνά μέσα από αγρούς και φτάνει σε ένα ύψωμα.Από εδώ θεάται το χωριό Μαριανά και ξεκινά ημιονική οδός που σε ένα τέταρτο φτάνει στο χωριό Βρωμόσυρτα με 100 οθωμανικές-κυρίως- οικογένειες, υδρόμυλο και ρέοντα ύδατα και περνά στο χωριό Καρκάρα που έχει 200 οθωμανικές οικογένειες και φρέατα.(Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 566-567)